MenuMenuW dniu 29.09.2022 r. 34 uczniów naszej szkoły wzięło udział w X Ogólnopolskim Dyktandzie Niepodległościowym. Uczniowie pisali dwa różne teksty w zależności od grupy wiekowej. W grupie klas 4-6 do dyktanda przystąpiło 23 uczniów i zmierzyli się z tekstem, pt.: „Wielki „mały wiersz”” a w grupie klas 7-8 do dyktanda podeszło 11 uczniów, dla których przygotowano tekst, pt.: „Niepodległa edukacja”. Nad organizacją i przebiegiem dyktanda czuwały polonistki naszej szkoły.
Teksty nie były łatwe i jednocześnie dość obszerne. Nasza szkoła wzięła udział w dyktandzie jako jedna z dwóch rybnickich szkół. Brawo dla uczestników za odwagę i chęć zmierzenia się z zawiłościami ortograficznymi języka ojczystego!
Wyniki niebawem.
Tekst dyktanda dla uczniów klas IV-VI SZKOŁY PODSTAWOWEJ
Wielki „mały wiersz”
Czy wiecie, dlaczego Stefek Burczymucha okazał się tchórzem albo jak krasnoludki pomogły sierotce Marysi odzyskać gąski? Jeśli nie, zapytajcie dziadków, bo dla nich utwory Marii Konopnickiej były szkolnymi lekturami. Ta poetka jest też autorką szczególnego wiersza zatytułowanego „Rota”, który od ponad wieku znają starsi i młodsi Polacy.
Dedykowała ów utwór walczącym z germanizacją mieszkańcom zaboru pruskiego. W 1910 r. do słów „Roty” skomponował muzykę Feliks Nowowiejski. Pieśń zaśpiewali polscy chórzyści dla tysięcy rodaków ze wszystkich trzech zaborów podczas uroczystości odsłonięcia pomnika Grunwaldzkiego w Krakowie. Szybko trafiła pod wiejskie strzechy. Upodobali ją sobie harcerze, znana była wśród Polonii.
Po odzyskaniu niepodległości przez Polskę patriotyczna służba „małego wiersza”, jak nazwała „Rotę” autorka, trwała nadal. Często przekształcano tekst Konopnickiej, aby dopasować go do bieżącej sytuacji. Mieli swoją wersję „Roty” obrońcy Lwowa, powstańcy śląscy i wielkopolscy oraz uczestnicy wojny polsko-bolszewickiej.
Szczególnej wymowy pieśń nabrała w latach drugiej wojny światowej. Towarzyszyła polskim żołnierzom na wszystkich frontach, Polakom wywożonym na Syberię oraz młodzieży uczącej się na tajnych kompletach. Rozbrzmiewała też w ważnych momentach najnowszej historii, m.in. wśród strajkujących robotników w Gdańsku w 1980 r.
„Rota” stała się niemal drugim hymnem narodowym, a kolejne pokolenia darzą Marię Konopnicką nieprzemijającym szacunkiem. Na jej grobie, znajdującym się na cmentarzu Łyczakowskim we Lwowie, wciąż składane są świeże kwiaty.
Tekst dyktanda dla uczniów klas VII-VIII SZKOŁY PODSTAWOWEJ
Niepodległa edukacja
W historii walki o niepodległość znane są zasługi odważnych żołnierzy i charyzmatycznych dowódców, lecz rzadko docenia się ludzi, którzy ukształtowali ich umysły i charaktery. Właśnie dlatego warto by przypomnieć patriotyczną działalność polskich nauczycieli.
Już w XIX w. wobec wzmożonej rusyfikacji nauczyciele rozpoczęli tajne nauczanie, jednakże szczególnym bohaterstwem wykazali się przede wszystkim w czasie okupacji hitlerowskiej.
Politykę edukacyjną III Rzeszy na okupowanych terenach najlepiej obrazują słowa Himmlera – architekta Holocaustu i współpracownika Hitlera: „Nieniemiecka ludność Wschodu nie może mieć żadnej wyższej szkoły ponad czteroklasową szkołę powszechną”. To butne żądanie nie powstrzymało jednak nauczycieli, którzy z narażeniem życia samorzutnie organizowali nielegalne nauczanie nazywane tajnymi kompletami. Uczniowie rzetelnie uczęszczali na lekcje, które odbywały się w prywatnych mieszkaniach. Raz po raz musiano stosować kamuflaż, toteż po ostrzeżeniu o możliwości rewizji udawano, że są to lekcje niemieckiego bądź spotkania towarzyskie.
Wyrazem hołdu dla działalności nauczycieli jest bezsprzecznie pomnik na warszawskim Powiślu. Monument przedstawia rozłożony zeszyt ze znakiem Polski Walczącej. W lewej karcie wykuto otwór symbolizujący okno, ponieważ odpowiednie ułożenie firanki czy kwiatka było sygnałem dla uczniów, że można bezpiecznie przyjść na zajęcia. A przecież podczas II wojny światowej okupantem był zarówno żołnierz ze swastyką, jak i radziecki enkawudzista. Kolejna władza również dążyła do zniszczenia rodzimej oświaty.
W czasach PRL-u nauczyciele odgrywali nie mniej ważną rolę, gdyż trzeba było stawić opór fałszowaniu historii. Na próżno wówczas w podręcznikach szkolnych szukać by informacji o zbrodni w Katyniu, za to wyolbrzymiano rolę Armii Czerwonej w pokonaniu hitlerowskiego najeźdźcy. Wielu cichych bohaterów na co dzień podczas lekcji wykonywało żmudną pracę ukazywania prawdy na przekór oficjalnej propagandzie. Mimo to wciąż niewystarczająco doceniamy wkład nauczycieli w odzyskanie i utrzymanie polskiej niepodległości.
